تشکیل کانون طبیعت گردی
مصاحبه سهند عقدایی پیرامون تشکیل کانون طبیعت گردی
مقدمه:
بر کسی پوشیده نیست که صنعت گردشگری، صنعتی با زیر شاخه‌های متعدد است. (که یکی از این زیرشاخه‌ها؛ طبیعت گردی است.) همچنین جزو صنایعی محسوب می‌شود که حوزه فعالیتش با بسیاری از صنایع تعامل پیدا می‌کند و از همین رو برای ایجاد هماهنگی‌های لازم در مسیر پیشرفت و اعتلای خود وابسته به هم‌اندیشی و همکاری اصناف و صنایع مختلف خواهد بود. برای دست‌یابی به این هدف، کانون‌ها، انجمن ها و گروه‌های مختلف و متنوعی ایجاد شده‌‌اند تا مسیر هم‌اندیشی و همکاری را هموار سازند. در همین راستا مجله سفرنویسان، مصاحبه‌ای کوتاه با سهند عقدایی، ترتیب داده است، تا بیشتر با اهداف و علل تشکیل کانون طبیعت‌گردی آشنا شویم.
*لطفا در مورد تشکیل کانون طبیعت‌گردی و هدف از تشکیل این کانون توضیحاتی داده و بگویید این کانون متشکل از چه افرادی است و عضویت در آن چگونه است؟
تشکیل کانون طبیعت گردی – در سال‌های گذشته، ما را تحت عنوان آژانس‌های تخصصی طبیعت‌گردی می‌شناختند. پیشنهاد اینکه خودمان یک انجمن تخصصی طبیعت‌گردی ایجاد کنیم، داخل صنف داده شد. نگاهی که داشتیم این بود؛ در حال حاضر انجمن‌ها و جامعه‌های مختلف را داریم مثل جامعه تورگردانان، جامعه صنفی ایران، انجمن صنفی تهران، جامعه گردشگری الکترونیک و… و هر کدام از اینها دارند بخشی را نمایندگی می‌کنند. اما اگر ما هم انجمنی در کنار اینها اضافه کنیم، خیلی به نفع صنف نیست و صنف باید روند همگرا داشته باشد حال آنکه این یک روند واگرا است!
به همین خاطر در سال‌های گذشته، ما در قالب همین انجمن‌های نامبرده در جامعه تورگردانان، انجمن ایران، انجمن تهران، جامعه‌ی گردشگری الکترونیک، اتاق بازرگانی و غیره فعال بودیم و کمیته‌هایی را تحت عنوان کمیته طبیعت‌گردی ایجاد می‌کردیم، اما به این نتیجه رسیدیم، بهتر است یک کانونی درست کنیم و این کمیته‌های مختلفی را که در این انجمن‌ها است، در این کانون منجسم کنیم. این کانون ثبت رسمی نشده است، چرا که ما به دنبال ایجاد یک انجمن جدید نیستیم. اما کانون بین بخش‌های مختلف آژانس‌های مختلف طبیعت‌گردی و کمیته‌های مختلف طبیعت‌گردی که وجود داشته، هماهنگی ایجاد می‌کند. بنابراین کانون کارش این است که در واقع یک هم‌گرایی ایجاد کرده و کمک کننده براتخاذ مسیری مشترک، برای تورگردانان طبیعت‌گردی که در انجمن‌های مختلف حضور دارند و فعال هستند (و البته تورگردانان طبیعت‌گردی، آژانس‌های دفاتر خدمات مسافرتی مشغول در حوزه طبیعت‌گردی که ممکن است در هیچکدام از این انجمن‌ها نباشند و بتوانند اینجا به هم مرتبط و متصل شوند.)، باشد.
این کانون متشکل از تورگردانان طبیعت‌گردی فعال در این حوزه است. همچنین آژانس‌ها، دفاتر خدمات مسافرتی که در این حوزه فعال هستند را نیز شامل می‌شود. برای عضویت هم هیچ شرایط خاصی نیست، کافی است آژانس یا دفتر خدماتی باشید و در حوزه طبیعت‌گردی فعال باشید، یا اینکه علاقه‌مند باشید، در این حوزه هم فعالیت داشته باشید. البته باید بگویم که دوستان دیگری نیز مانند راهنمایان یا برخی دیگر از فعالان در رسانه‌ها هم کنار ما حضور دارند و کمک می‌کنند ولی عمده فعالیت و اعضای اصلی تورگردانان و دفاتر خدمات مسافرتی فعال در حوزه طبیعت‌گردی هستند.
*به عنوان پیش قدم تشکیل این کانون دغدغه ها را چگونه می‌بینید و ارزیابی می‌کنید؟
مهم‌ترین مسئله برای ما، بازاریابی است. بازاریابی تخصصی در حوزه طبیعت‌گردی فقط به صورت انفرادی در آژانس‌ها انجام می‌شدند و هرگز به صورت صنفی نبوده است. تا کنون ما در نمایشگاه‌های خارجی تخصصی طبیعت‌گردی شرکت نمی‌کردیم، اگر هر حضور یا شرکتی داشتیم، در نمایشگاه‌های عام بوده است و آنجا در واقع مشتریان خاص طبیعت‌گردی را نمی‌توانستیم پیدا کنیم. رودشوهای طبیعت‌گردی را باید ایجاد کنیم. فم‌تور‌هایی (تورآشنا سازی) که در ایران برگزار می‌شود به گونه ساماندهی کنیم تا از تورگردانان خارجی نیز دعوت شود که در این دست رویدادها شرکت کنند. تا کنون فم تور در حوزه‌ی طبیعت‌گردی اجرا نشده است.
به طور حتم برای این گونه رویدادها، بودجه‌هایی است، ما باید فم تور، تور اپراتور‌های طبیعت‌گردی را در داخل و خارج اجرا کنیم. بعضی از مقاصد، مقاصد معروف طبیعت‌گردی هستند. از قاره آفریقا گرفته تا آسیا، آمریکای جنوبی و…. باید فم تورها با مشارکت ایرلاین‌ها، مشارکت بخش‌های توریستی کشورهای مقصد اجرایی شود. تا کنون فعالیت ما فقط معطوف به تورهای شهری، تورهای فرهنگی و تور های انبوه بوده است. ما برای فم تورهای خارجی هم برنامه داریم. در واقع یکی از دغدغه‌های اصلی ما ساماندهی تخصصی بازاریابی در حوزه طبیعت‌گردی است.
*مهم‌ترین مطالبات طبیعت‌گردها و تور اپراتورهایی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، کدامند؟
در حال حاضر، عده زیادی بدون مجوز مشغول به کار هستند. به صورت اینستاگرامی تبلیغاتی می‌کنند و بدون اینکه مجوز بگیرند، مراحل قانونی را طی کنند و مالیاتی بپردازند، تور اجرا می‌کنند. حالا چه داخلی، چه خروجی و ورودی تور اجرا می‌کنند. این مطالبه جدی ما است که این بخش ساماندهی شود. خواستار این نیستیم که این دوستان و عزیزانی که بدون مجوز تور اجرا می‌کنند از فعالیت، محروم شوند. خیر؛ اینها باید ترغیب شوند، حتی شرایط برایشان فراهم شود که بیایند و به صورت قانونی با مجوز فعالیت کنند. اگر این شرایط کاملا تسهیل شد و عده‌ای نیامدند، آن موقع برخورد قانونی شود.
* این نوع گردشگری چه سهمی از بازار گردشگری ایران دارد و ظرفیت توسعه آن را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
می‌توانم به جرات بگویم طبیعت‌گردی، سهم بسیار بالایی در بازار گردشگری ایران، به‌خصوص در سال‌های اخیر دارد. قبلا طبیعت‌گردی یک نیچ مارکت یا بازار خاص بود، اما اکنون حجم زیادی از بازار را در دست گرفته و یک بازار عام و عمده است. در واقع برداشت ما و تخمین ما این است که چیزی حول و حوش ۳۰% گردشگری کشور، در حوزه طبیعت‌گردی است. در داخل کشور می‌توانید این موضوع را به روشنی مشاهده کنید که شمار مقاصد بوم‌گردی که از سوی گردشگر انتخاب می‌شوند، بسیار بالا رفته است. در هر منطقه، ده‌ها اقامتگاه بوم‌گردی تاسیس شده است و اینها میزبان مسافران طبیعت‌گردی هستند. از کویرها گرفته، کوهپایه‌ها، مناطق جنگلی، مناطق ساحلی جنوب ، جزیره‌ها و… همه اینها میزبان حجم زیادی از مردم هستند.
البته بخش زیادی از گردشگران، به صورت ایندیویژوال و با تور‌گردان‌های غیر مجاز می‌روند. از این میان بخشی نیز با آژانس‌ها می‌روند. در حوزه طبیعت‌گردی خارجی نیز همین است. در طی دو سال اپیدمی کرونا که تمام مقاصد خارجی تعطیل بود، تورهای طبیعت‌گردی پشت سر هم در مقاصد مختلف انجام می‌شد. از کنیا و اوگاندا شروع شد و بعد رفت سراغ آمازون، برزیل، سریلانکا و مناطق قطبی روسیه و در بسیاری دیگر از مقاصد، تورهای طبیعت‌گردی خارجی داشت انجام می‌شد. در حوزه ورودی نیز همینطور! ما اقبال زیادی نسبت به صعود دماوند داریم. همچنین اسکی کوهستانی در ایران نیز توجه زیادی را از طرف تورگردانان تورهای خارجی به خود جلب کرده و نسبت به ترکینگ و راهپیمایی، برای تورهای اروپایی نیز چنین بوده است.
کشور های اطراف نیز مانند کشورهای خاورمیانه، به مقاصد جنگلی و ییلاقی ایران تمایل زیادی دارند. در تمام این حوزه‌ها، ما شاهد هستیم که دیگر طبیعت‌گردی از نیچ مارکت خارج شده است. و درصد قابل توجهی از بازار را به خود اختصاص داده است.
*در راستای توسعه ظرفیت‌ها و افزایش سهم بازار و از بین بردن دغدغه‌ها و همچنین وصول مطالبات این حوزه، کانون طبیعت‌گردی چه برنامه‌ای دارد و چه کمکی می‌تواند انجام دهد؟
توسعه ظرفیت، افزایش سهم بازار، کم کردن دغدغه‌ها، افزایش شفافیت فضای کار، وصول مطالبات و غیره تمام اینها در واقع یک روش منحصر به فرد خودش دارد و آن این است که ما متکی به خودمان باشیم، ما تور‌اپراتورها و تورگردانان دور هم جمع می‌شویم و بر اساس خرد جمعی‌مان برنامه‌ای را تدوین می‌کنیم و این برنامه با اتکا به منابع خودمان است، نه منابع جای دیگر!
ما بر اساس توانایی‌های خودمان، منابع خودمان، دانش خودمان و سرمایه خودمان برنامه‌هایی را در حوزه صنفی پیش می‌بریم. حال اینکه در کنارش از بخش دولتی یا بخش های دیگر کمکی دریافت کنیم ، می‌تواند محفوظ باشد. اما هیچ وقت آن کمک‌ها، قرار نیست که در واقع شروع و نقطه اتکا ما باشد. این روش کلی است که معتقد هستیم در تمامی بخش‌های خصوصی باید اجرایی شود تا چشم بخش خصوصی برای شروع کار به کمک و یاری رسانی دولت نباشد.
دانلود رایگان شماره 7 مجله سفرنویسان
تشکیل کانون طبیعت گردی
تشکیل کانون طبیعت گردی
تشکیل کانون طبیعت گردی
تشکیل کانون طبیعت گردی
تشکیل کانون طبیعت گردی
تشکیل کانون طبیعت گردی
تشکیل کانون طبیعت گردی
تشکیل کانون طبیعت گردی