دریاچه ارواح مخوف، مرموز و شگفت انگیز
دریاچه ارواح – شراره موحدی
همیشــه مناطــق بکــر و مرمــوز و ماجراجویــی در آنهــا برایــم جــذاب و شــگفت انگیــز بــوده انــد! بــرای همیــن، همیشــه در ســفرهایم بــه دنبــال رگــه ای از ماجراجویــی هســتم تــا ســفر را برایــم دل چســب تــر کنــد. بیشــتر اوقــات مقاصــدی را انتخــاب میکنــم کــه بتوانــد حــس کشــف و واکاوی چیزهــای مرمــوز را در مــن زنــده کنــد! بــه همیــن دلیــل ایــن بــار «دریاچــه ارواح» مقصــد ســفر ماجراجویانــه ام شــد. دریاچــه ای کــه از همیــن نامــش تــا توصیفــات دیگــرش مرمــوز اســت! اولیــن بــار کــه نامــش را شــنیدم کمــی تــرس بــرم داشــت و شــروع بــه تخیــل کــردم کــه چــرا ایــن نــام؟ چــه افســانه یــا حقیقتــی پشــت ایــن نــام هســت؟ چــرا هنــوز هــم ایــن اســم را در خــور ایــن منطقــه میداننــد؟ اصــا آیــا ایــن نــام و ایــن منطقــه ســنخیتی باهــم دارنــد؟ و هــزار ســوال مشــابه بــه ایــن ســوالها باعــث شــد تــا کولــه پشــتی ام را ببنــدم و راهــی ســفر شــوم تــا از نزدیــک ببینــم و کشــف کنــم. مطمئــن بــودم کــه یــک ماجراجویــی بــزرگ در انتظــارم اســت!
طــی بررســی هایــی کــه راجــع بــه ایــن دریاچــه انجــام دادم متوجــه شــدم قدمــت دریاچــه طبیعــی ارواح یــا ممــرز بــه دوره کرتاســه میانــی تــا کواترنــری برمیگــردد، یعنــی حــدود چنــد میلیــون ســال قبــل! منشــاء آب ایــن تــالاب از چشــمه هــای مجــاور و آب بــاران تامیــن شــده و مســاحتی حــدود 15 هکتــار دارد، طــول 700متر و عرض 300 متر. در ایــن محــدوده، گونــه هــای آبزیــان، مــار ،قورباغــه و در زمســتان گونــه هــای مهاجــر دیــده میشــود و البتــه در حومــه دریاچــه و در جنــگل نیــز حیوانــات وحشــی زندگــی میکننــد. یــک ســرزمین کامــا شــگفت انگیــز! طبــق تحقیقــی کــه انجــام داده بــودم بدلیــل آنکــه ایــن منطقــه جنگلــی و بکــر اســت، بایــد بــا ماشــین آفــرود بــه آن ســفر کــرد تــا بــه مشــکلی برنخــورد. از چنــد نفــری کــه بــه ایــن دریاچــه ســفر کــرده بودنــد شــنیده بــودم کــه اگــر وســیله نقلیــه مناســب نباشــد ماشــین آســیب دیــده و اگــر راننــده ناشــی باشــد ممکــن اســت در پیــچ جــاده دچــار حادثــه شــود. چــادر، کیســه خــواب، پتــوی نجــات، فنــدک، غــذای کافــی، لبــاس گــرم کافــی و ســایر وســایل مهــم و مــورد نیــازم را برداشــتم و بــه پیشــنهاد دوســتان بــایکــی از مجریــان تــور مربــوط بــه آن منطقــه بــه نــام mini toor راهــی ســفر شــدم . ایــن دریاچــه در 5 کیلومتری شــمال روســتای چلنــدر از توابــع نوشــهر و 15 کیلومتــری بخــش صـلـاح الدیــن کلاه منطقــه نوشــهر، در میــان جنــگل انبــوده پهــن بــرگ منطقــه مــاکا قــرار گرفتــه اســت. گــوگل مــپ دو راه بــرای ســفر از تهــران بــه دریاچــه ارواح پیشــنهاد میدهــد، یکــی مســیر تهران-پردیس-نــور- ونــوش و دیگــری مســیر تهــران- کرج-نوشــهر-ونوش. مســیر اول 256 کیلومتر و مسیر دوم 248 کیلومتر است. مسیر دوم را انتخــاب میکنیــم و بــرای آنکــه بــرای بازدیــد از تــالاب بــه تاریکــی برنخوریــم تصمیــم گرفتیــم طــوری حرکــت کنیــم کــه شــب بــه نوشــهر رســیده و آنجــا اســتراحت کنیــم و صبــح عــازم دریاچــه ارواح شویم. حوالی ساعت 5 عصر حرکت کرده و بدون توقف به مسیرمان ادامه می دهیم. مسیر تقریبا 200 کیلومتری تا نوشهر را 4 ساعته طی کرده و حوالی ساعت 9 شب به نوشهر رسیده و استراحت می کنیم.
روز بعــد، صبــح زود و بعــد از طلــوع آفتــاب بــه ســمت دریاچــه حرکــت میکنیــم. بایــد در کیلومتــر 12 مســیر نــور بــه نوشــهر پــس از جــاده ونــوش وارد جــاده فرعــی روســتای چلنــدر و صــلاح الدیــن کلای سفلی می شدیم و بعد از طی 10 کیلومتر وارد جاده فرعــی شــده و بــه دریاچــه میرســیدیم.
تمــام مســیر پوشــیده از درخــت بــود. یــک منظــره بینظیــر و آرامــش بخــش. مــدام باخــودم فکــر میکــردم دریاچــه قــرار اســت چــه شــکلی باشــد؟ اینجــا کــه آدمــی بــه آن دســتی بــرده بــه ایــن زیبایــی اســت، حــال آنجــا کــه هنــوز بکــر و دســت نخــورده باقــی مانــده چگونــه خواهــد بــود. تمــام مســیر بــه ایــن موضــوع فکــر و آن منطقــه را تصــور کــردم. بــه ونــوش رســیده و وارد جــاده فرعــی روســتای چلنــدر و صــلاح الدیــن کلای ســفلی شــدیم کــه بعــد از آن محیــط بانــی قــرار داشــت. لازم بــود بــرای ورود بــه منطقــه یــک ســری اقدامــات اداری صــورت بگیــرد. یکــی از محیــط بانــان گفــت کــه بایــد خیلــی مراقــب باشــیم چــون بــه دلیــل بکــر بــودن منطقــه حیوانــات وحشــی زیــادی در آن جــا وجــود دارنــد کــه ممکــن اســت ســر راهمــان قــرار بگیرنــد. ایــن حــرف بیشــتر هیجــان زده ام کــرد!
کار کــه تمــام شــد جــاده شــمالی را بــه طــول 10 کیلومتر ادامه دادیــم و بــا دیــدن تابلــوی دشــت و بنــد ممــرز وارد جــاده فرعــی شــدیم. بــا اینکــه هــوا کامــا آفتابــی بــود جنــگل آنقــدر درختــان در هــم تنیــده داشــت کــه کمتــر نــوری بــه زمیــن میرســید و فضایــی شــبیه بــه شــب ایجــاد کــرده بــود. خــدای مــن! جنــگل درســت مثــل جنــگل هایــی بــود کــه در قصــه هــا شــنیده بــودم. تاریــک، زمیــن نمــور و پــر از درختــان تنومنــد. اینجــا بهشــت خداســت.. صداهایــی کــه از جنــگل مــی آمــد باعــث میشــد کــه بفهمــم چــرا نــام اینجــا را دریاچــه ی ارواح گذاشــته انــد! صــدای حیوانــات گوناگــون گاهــی مــرا میترســاند! عیــن یــه ارکســتر ســمفونی حیــات وحــش! صداهــای درهــم و برهــم کــه نمــی فهمیــدم هرکــدام بــرای کــدام جانــدار میتوانــد باشــد. بــا ایــن حــال ، بــرای آنکــه لــذت ســفرمان دو چنــدان باشــد کمــی دور تــر از دریاچــه ماشــین را متوقــف کردیــم و تقریبــا 10 کیلومتری را در جاده خاکی میان جنــگل پیــاده روی کــرده تــا بــه دریاچــه رســیدیم. خــدای مــن فکــر میکنــی بــه رمــان هــای هــری پاتــر و جادوگرهایــش قــدم گذاشــته ای! همانقــدر مخــوف و پــر از جــادو. آنقــدر جادویــی کــه فکــر میکنــی غافــل شــوی یــک جادوگــر ســوار بــر جارویــش از بــالای ســرت رد میشــود و ســحرت میکنــد! مــه غلیظــی دریاچــه را پوشــانده بــود و درخــت هــای شکســته و مــرده ای کــه سرتاســر دریاچــه ســر از مــه بیــرون آورده بودنــد، انــگار هــزار پیــرزن جادوگــر زیــر آب نشســته بودنــد و موهــای ژولیــده شــان از آب بیــرون آمــده بــود! کمــی منظــره ی تــرس آلــودی اســت امــا واقعــا شــگفت انگیــز اســت! دور تــا دور دریاچــه را درختــان ســبز و ســالم پوشــانده بودنــد امــا چــرا درخــت هــای داخــل دریاچــه شکســته و مــرده انــد برایــم ســوال برانگیــز بــود. آنقــدر اینجــا بکــر و دســت نخــورده باقــی مانــده کــه آدم فکــر میکنــد اولیــن کســی اســت کــه اینجــا را کشــف کــرده اســت! کنــار دریاچــه آتشــی روشــن کردیــم و چــای آتشــی بنــا کردیــم تــا خســتگی بــه در کنیــم. کمــی دورتــر کنــار دریاچــه مــردی را دیــدم کــه بــه نظــر محلــی مــی آمــد. از او دعــوت کــردم تــا کنــار آتــش بیایــد و مهمــان یــک پیالــه چــای آتشــی مــا شــود. گفــت کــه از اهالــی روســتای پایین اســت. پرســیدم «واقعــا روح داره اینجــا؟!» میگویــد هنــوز کســی چیــزی ندیــده امــا قدیمــی هــا بیــراه حرفــی نمیــزده انــد و حتمــا چیــزی بــوده کــه ایــن نــام را روی اینجا گذاشــته انــد! بــه مــزاح میگویــد «میتوانــی شــب را اینجــا بمانــی و ببینــی ســرو کلــه ارواح پیــدا میشــه یــا نــه! آی چــای خــوردن بــا ارواح مــزه میــده!» و میخنــدد. در ادامــه حــرف هایــش حکایــت جالبــی تعریــف کــرد. گفــت: « شــنیده ام کــه اینجــا ســد بزرگــی داشــته. ایــن جنــگل محــل گــذر شــهر کجــور (کجــه یــا رویــان) بــوده و محــل عبــور کاروان هــای خراجــی کــه بــه کجــور میرفــت انــد. ســی ســنگان یــا همــان چهــل گیــس محــل زندگــی روســتایی بــه حکــم فرمایــی زنــی بــه همیــن نــام ( چهــل گیــس) بــوده. همــه اون ســال خــراج دادن بــه جــز چهــل گیــس کــه اعــام خودمختــاری کــرد و گفــت خــراج نمیدهــم . کــه ایــن اعــام باعــث شــد فرمانروای مــور دســتور شکســتن ســد رو داد و باعــث درســت شــدن ســیل بزرگــی شــد کــه تمــام منطقــه چهــل گیــس و از بیــن بــرد . ایــن ســیل بــه ســیل ســنگان و بعــد هــا و بــه مــرود زمــان ســی ســنگان شــد . فکــر کنــم 7 حمام و قبرستان قدیمی و سنگ فرش های باســتانی هنــوز وجــود داشــته باشــه. والا راســت و دروغــش رو خبــر نــدارم. الله اعلــم.» و بــاز خندیــد. حــرف هــای مــرد مانــدن کنــار تــالاب را برایــم جــذاب تــر میکنــد. بعــد از رفتــن مــرد محلــی، کنــار دریاچــه قــدم زدم و بــه آب و جانوارانــی کــه نمیدیــدم امــا روی آب مســیر حرکتشــان معلــوم بــود نــگاه میکــردم و بــه صداهــا گــوش میــدادم، ســعی میکــردم همــه را در ذهنــم ثبــت کنــم. روز را کنــار دریاچــه و زیبایــی هایــش گذرانــدم. تمــام ایــن مــدت بــه دریاچــه نــگاه میکــردم و ســیر نمیشــدم از زیباییــش. بــا درخــت هــای مــرده نــگاه میکــردم و بــا خــودم میگفتــم یعنــی چــه روزگاری اینجــا گذشــته؟ زیــر ایــن آب چــه شــگفتی هــای دیگــری پنهــان شــده؟ چــه مردمانــی از اینجــا گــذر کــرده انــد و چــه حکایــت هایــی بــرای ایــن جــا ســاخته انــد؟ هــوا کمــی ســرد شــده بــود و از صــدای زوزه ی حیوانــات و صداهــای عجیــب دیگــری کــه میشــنیدم دیگــر واقعــا کــم کــم ترســیده بــودم. هــر صــدای خــش خشــی کــه از پشــت ســرم مــی امــد فکــر میکــردم حــالا یــک روح مــی آیــد ویقــه ام را میگیــرد و میــان تــالاب پرتابــم میکنــد و حوالــه ام میکنــد بــه کــرام الکاتبیــن! اهنــوز هــوا گــرگ و میــش بــود کــه وســایلمان را جمــع کــردم و راه برگشــت را در پیــش گرفتیــم. راه برگشــت از طبیعتــی بــی انــدازه زیبــا و بــی نظیــر؛ یــک ســرزمین رمــز آلــود و شــگفت انگیــز. بازهــم بایــد برگــردم. شــاید شــگفتی هــای دیگــری کنــار ایــن دریاچــه منتظــرم باشــد.
اینستاگرام ماهنامه
دریاچه ارواح
دریاچه ارواح
دریاچه ارواح
دریاچه ارواح
دریاچه ارواح